اصطلاح «SPF» مخفف عبارت «Sun Protection Factor» و به معنای فاکتور محافظت از خورشید (نور خورشید) است. این عدد بیانگر قدرت کرمهای ضد آفتاب برای مقابله با نور خورشید بوده و نیز به عنوان عامل مقایسه از این نظر در محصولات حاوی ضدآفتاب، مورد استفاده قرار میگیرد. هر قدر این عدد از نقطه نظر کمیت، بزرگتر باشد، فرآورده قویتر بوده، محافظت بیشتری را فراهم مینماید. درجه SPF (مانند SPF15 یا 20 SPF) نشاندهنده این است که مصرف کننده آن قبل از اینکه دچار آفتاب سوختگی بشود، تا چه حد میتواند زیر نور آفتاب بماند. برای مثال شما میتوانید بدون استفاده از کرم ضد آفتاب ۱۰ دقیقه زیر نور خورشید باقی بمانید و احساس سوختگی نکنید. هنگامی که از کرم ضد آفتاب استفاده میکنید میتوانید زمان ۱۰ دقیقه را ضرب در میزان SPF کرم کنید و به مقدار زمان به دست آمده زیر آفتاب بمانید. اگر SPF کرم شما ۱۵ باشد، شما ۱۵۰ دقیقه یا به عبارتی به مدت ۲ ساعت و نیم میتوانید در آفتاب بمانید. اگر پس از مدتی مجدداً از کرم استفاده کنید، میزان محافظت آن بیشتر میشود اما در مقدار زمان ایمن آن تاثیری ندارد. به عبارت سادهتر اگر روی جعبه یک کرم ضدآفتاب نوشته شده SPF آن ۳۰ است، به این معنا نیست که ۳۰ درصد از پوست شما در برابر نور خورشید حفاظت میکند. اگر بخواهید از روی SPF یک کرم ضدآفتاب بدانید چقدر اثر حفاظتی در برابر نور خورشید دارد، فرمول سادهای برای آن وجود دارد.
در نور خورشید دو نوع اشعه ماوراءبنفش (Ultra Violet) یا (UV) وجود دارد که یکی را (UVA) و دیگری را (UVB) مینامند. این دو اشعه از نقطه نظر طول موج متفاوت بوده و از نظر اثر آنها بر روی پوست، UVA را اشعه ”پیرکننده“ پوست مینامند چرا که باعث پیری زودرس پوست میشود.
اشعه «UVB» قابلیت نفوذ بیشتری در پوست داشته و به همین دلیل بافت پوست را به طور بنیانی تخریب میکند که پیری زودرس و ایجاد چین و چروک یکی از اثرات تخریب بافت پوست است. همچنین در نور آفتاب مقدار اشعه UVA بیشتر از UVB است. در این میان فرمول رابطه میان مقدار spf کرمهای ضد آفتاب و اشعه UBV از قرار زیر است:
یک کرم ضد آفتاب با 15 SPF تا 93 درصد اشعه UBV را دفع میکند.
یک کرم ضد آفتاب با SPF 30 تا 97 درصد اشعه UBV را دفع میکند.
یک کرم ضد آفتاب با SPF 50 تا 98 درصد اشعه UBV را دفع میکند.
همین امر نشان دهنده این واقعیت است که یک کرم ضد آفتاب با 15 SPF فقط 4 درصد کمتر از ضد آفتابی با SPF 30 در دفع اشعه UBV ضعیفتر عمل میکند.
چرا نباید از کرمهای ضد آفتاب با میزان SPF بالا استفاده کنیم
برخلاف آنچه که اکثر افراد تصور میکنند استفاده کرمهای ضد آفتاب با SPF بالا به معنای ایمنی بیشتر پوست در برابر اشعههای زیانبار نور خورشید نیست. کارخانههای سازنده کرمهای ضد آفتاب برای افزایش SPF یک کرم ضدآفتاب، باید درصد چربی آن را بالا ببرند تا مواد شیمیایی زیادی را وارد آن کنند. بنابراین کرمهای ضدآفتاب با SPF بالا، بیش از حد چرب هستند و میتوانند عوارضی را ایجاد کنند. توصیه ما این است که اگر به داروخانه میروید تا کرم ضدآفتاب بخرید، SPF30 را انتخاب کنید، کرم ضدآفتاب با SPF30 بهترین کرم ضدآفتاب برای استفاده روزانه افراد عادی است. کرمهای ضدآفتاب با SPF 50 و ۷۰ و بالاتر، فقط برای کسانی که بیماری پوستی دارند، توسط پزشک تجویز میشوند، مانند کسانی که به نور آفتاب حساسند و یا سرطان پوست دارند. چون همان چند درصد اضافه حفاظت از پوست هم برای این بیماران مهم است. به عبارت دیگر SPF فقط میزان محافظت در برابر اشعههای UVB که باعث آفتاب سوختگی میشود را نشان میدهد و کاربردی در مقابل اشعههای UVA که باعث سرطان میشود ندارد یا بسیار ضعیف است، اما این باور غلط وجود دارد که محصولات با SPF بالاتر، محافظت بیشتری دارند. این باور تا به آنجا پیش رفته که سازمان غذا و داروی آمریکا، تبلیغ محصولات با SPF بالای 50 را «دروغین و فریبدهنده» میداند و این نوع تبلیغ را برای شرکتها ممنوع کرده است.
دیدگاه خود را بنویسید